Birleşik Kamu-İş Konfederasyonunun yaptığı araştırma hem Türkiye’de iller arasındaki gelir uçurumunu, hem de Türkiye’nin dünyadaki yerinin nerede olduğunu gözler önüne serdi.

Türkiye’nin en gelişmiş illeri olan İstanbul, Estonya; Kocaeli ise ancak Çek Cumhuriyeti seviyesinde bulunuyor. En az gelişmiş ili olan Ağrı ise Guatemala’dan biraz zengin Ermenistan’dan ise yoksul kalıyor.

Başkent Ankara, Litvanya, Türkiye’nin kişi başına düşen gelirde dördüncü sırasında olan Tekirdağ ise Barbados’a ancak ulaşıyor.

Şanlıurfa, Gürcistan;  Hakkâri, İran; Bitlis, Cezayir; Kars, Namibya; Hatay, Botsvana; Çorum, Sinop Bartın, Bulgaristan;  Eskişehir, Arjantin; Antalya, Hırvatistan; İzmir, Polonya seviyesinde kalıyor.

Türkiye’de kişi başına düşen gelirin illere göre dağılımı ve diğer ülkelerin kişi başına düşen milli gelirlerinin hem Türkiye’deki iller arasındaki uçurumu, hem de Türkiye’nin dünyadaki yerinin nerelerde olduğunu ortaya çıkardı. Türkiye’nin en gelişmiş illeri Avrupa’daki Estonya,  Çek Cumhuriyeti, Litvanya gibi ülkelerin seviyesine zor çıkarken, en yoksul iller ise birçok Afrika ülkesinin bile gerisine düşüyor.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge Biriminin TÜİK ve İMF verilerinden yararlanarak yaptığı araştırmaya göre,  Türkiye’nin en fazla kalkınmış ve 19 bin 957 dolar kişi başına düşen gelirle ilk sırada yer alan İstanbul, kişi başına geliri 20 bin 160 dolar olan Estonya’dan yoksul, 19 bin 769 dolar kişi başına düşen geliri olan Çek Cumhuriyetinden biraz iyi bir durumda bulunuyor. Türkiye’nin en büyük sanayi kenti olan ve kişi başına gelirde ikinci durumdaki Kocaeli de yine Estonya’dan yoksul Çek Cumhuriyetinden biraz iyi durumda seyrediyor.

Son avuntusu her şey yolunda giderse 2030 yılında “yüksek gelirli ülkeler” arasına girebileceğine ilişkin bir OECD senaryosu olan Türkiye’nin en gelişmiş ili olan İstanbul tek başına bir ülke olsaydı, dünya sıralamasında ancak 45’inci olabilecekti. Kocaeli ise 46’ncı sırayı alacaktır. Trinidad Tobago, Yunanistan, Portekiz. Slovenya, Malta, Bahreyn,  Ekvator Ginesi, Kore, Porto Riko ve benzeri birçok ülkenin kişi başına düşen geliri Türkiye’nin sanayi, ticaret ve finans merkezi konumundaki bu iki ilin üzerinde bulunuyor.

Türkiye’nin başkenti Ankara ise ancak Litvanya düzeyinde bir refah seviyesinde bulunuyor. Türkiye’nin İstanbul, Kocaeli ve Ankara’dan sonra en yük ek kişi başına düşen gelirine sahip olan Tekirdağ ise Barbados seviyesinde bir ekonomik kalkınmışlığa sahip bulunuyor. Aynı karşılaştırmaya göre Türkiye’nin önemli sanayi merkezlerinden biri olan liman kenti İzmir ancak Polonya düzeyinde bir ekonomik gelişmişliğe sahip. Türkiye’nin ekonomik anlamda önemli illerinden Bursa ancak 90 bin nüfuslu bir ada devleti olan Antigua ve Barbuda düzeyini buluyor. Türkiye’nin en önemli turizm merkezi olan Antalya’da kişi başına düşen gelir ise Hırvatistan düzeyinde kalıyor.

Yine Türkiye için önemli illerden Eskişehir, Arjantin;  Yalova, Kazakistan; Çanakkale,Brezilya; Denizli Lübnan;  Sakarya, Manisa, Malezya; Edirne, Burdur, Kayseri, Düzce, Meksika’nın düzeyinde seyrediyor.

-AĞRI’NIN REFAHI ERMENİSTAN’A YETİŞMİYOR-

3 bin 880 dolar kişi başına gelirle Türkiye’nin en yoksul ili konumunda bulunan Ağrı ise Ermenistan ile Guatemala arasında bir yerde duracaktı. Ağrı bir ülke olsaydı kişi başına düşen gelir sıralamasında dünyada 117’nci olabilecekti. Türkiye’nin 4 bin 469 dolarla Ağrı’dan sonraki ikinci yoksul ili olan Şanlıurfa ise kişi başına düşen gelirde Gürcistan’dan biraz iyi El Salvador’dan ise daha kötü konumda bulunuyor. Şanlıurfa bir ülke olsaydı kişi başına düşen gelir sıralamasında dünyada ancak 108’inci olabilecekti.

Araştırma’ya göre Türkiye’deki illerden Hakkâri, İran; Bitlis, Cezayir; Şırnak, Siirt, Makedonya; Kars, Nambiya; Diyarbakır, Tayland; Mardin, Adıyaman, Sırbistan; Kilis, Ağrı, Iğdır, Ardahan Ekvator; Tokat, Dominik; Ordu, Peru; Malatya ve Erzurum, Libya; Yozgat, Kahramanmaraş, Bayburt ve Osmaniye ise Venezüella düzeyinde bulunuyor.

“Türkiye gereksiz rejim tartışmalarıyla, hukuku, insan haklarını, çağdaş değerleri ayaklar altına alıp demokrasiden uzaklaşmak yerine, Atatürk’ün işaret ettiği çağdaş uygarlık hedefine doğru yürümek zorundadır. Eğer bunu yapmaz toplumu sürekli çatıştırırsak, en zengin ilerimiz bile ortalama bir Avrupa ülkesinin seviyesinde olmayacak, diğer illerimiz de dünyanın en yoksul köşeleri olarak kalacak

                                   ENGİN ÇOĞAL

          BİRLEŞİK KAMU-İŞ KONFEDERASYONU

 GENEL  MERKEZ  ÖZLÜK HUKUK TİS  SEKRETERİ